"Samen duurzaam vooruit"

Vz, onze bijdrage heeft als titel meegekregen Samen duurzaam vooruit, de titel van het coalitieprogramma. De titel die een aantal keren, met name op dit soort hoogtijdagen met zoveel trots is uitgesproken door de fractievoorzitter van LokaalBelang, dat je zou denken dat hij de titel zelf heeft bedacht. Ik kan me ook niet herinneren dat ik fractievoorzitters van andere partijen deze titel heb horen uitspreken. Vz, dit zijn de laatste Algemene Beschouwingen voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2022. Tijd om eens voorlopig de balans op te maken. Heeft de coalitie het in 2018 vastgestelde coalitieprogramma gerealiseerd, is daadwerkelijk de vooruitgang geboekt? Onze indruk is dat dit niet echt het geval is. Ondanks het feit dat vele miljoenen extra zijn uitgegeven, zijn de in het programma opgenomen doelen niet verwezenlijkt. Dat geldt zowel voor de harde maar zeker ook voor de zachte kant. Het valt het college voor een groot deel niet te verwijten dat weinig vooruitgang is geboekt ten aanzien van de majeure opgaven centrum van Waalwijk en Museum Plus, het GOL en de insteekhaven of bijvoorbeeld de Kerkvaartse haven. Het enige dat deze bestuursperiode nog dreigt te lukken is de opening van het museum. In het akkoord werd nog geschreven 2020/2021, echter de opening is nu al opgeschoven richting gemeenteraads-verkiezingen.

Kunnen we zeggen dat Waalwijk vitaler en de bestuursstijl opener zijn geworden, dat er echt sprake is van samen? Kan iedereen meedoen en is op proactieve wijze samenwerking gezocht met inwoners, organisaties, ondernemers en oppositie? Neen, ik denk alleen al aan de wijze de coalitie vorig jaar tijdens de lockdown het eigen addendum als kadernota in de begroting heeft laten opnemen, hoe het college eigenmachtig een addendum op de centrumvisie heeft vastgesteld en hoe de coalitie los van de strategische visie zonder inspraak met een groeidoelstelling van 55.000 inwoners is gekomen. Ik denk aan alle bouwplannen van anderen die onder verantwoordelijkheid van het college samen met de organisatie zijn vormgegeven, terwijl de omgeving lang in het ongewisse is gelaten. Het is te vaak gebeurd dat niet op het juiste niveau, maar in de collegekamer en/of in coalitieverband het inhoudelijke debat is gevoerd. In de raad wordt niet gediscussieerd. Wij hebben ervaren dat meer op basis van macht dan in overleg is bestuurd en dat dit zeker niet iets van samen was, of het samen moet slaan op de coalitiepartijen.

Voorafgaand aan de verkiezingen was duurzaamheid een belangrijk thema. Het is dan ook niet vreemd dat dit een plek in het coalitieprogramma heeft gekregen. Jammer is dat dit is ingeperkt tot energie- en klimaatduurzaamheid. Hierover is veel gesproken en geschreven, maar tot concrete acties heeft dit niet echt geleid. Waar is de samen met inwoners, ondernemers en organisaties op te zetten klimaatagenda gebleven? Zijn er concrete plannen voor het plaatsen van windturbines? Is er meer duidelijkheid over hoe we in Waalwijk van het gas afgaan? Neen, met dit tempo halen we onze duurzaamheids-doelstelling niet. Het college blijft maar voorrang geven aan de auto, denk aan het gratis parkeren in het centrum van Waalwijk, denk maar aan het niet uitvoeren van het mobiliteitsplan. Ook de VANG-doelstellingen van maximaal 100 kilo afval per inwoner en 75% gescheiden inzameling zijn niet gehaald. Dit is het eerste Waalwijkse college dat er niet in is geslaagd om de landelijke afvaldoelstellingen te realiseren. Je kunt nog zo vaak de term duurzaamheid gebruiken, daar voor aandacht vragen door bijvoorbeeld duurzaamheidsprijzen uit te reiken, als je geen concrete resultaten boekt, dan wordt het een loze term.

Onze fractie heeft steeds aandacht gevraagd voor de sociale duurzaamheid. Daarop is nooit enthousiast gereageerd. Het is dan ook niet vreemd dat onze fractie het meest teleurgesteld is over wat tot nu toe in het sociale domein is bereikt. Wat is daar van de voorgenomen doelen terecht gekomen? Het is tekenend dat eerst 75 vragen moesten worden gesteld – ik ben daarvoor verguisd – voordat we werden geïnformeerd en te horen kregen dat regionaal verkeerd is ingekocht en dat de Waalwijkse organisatie is uitgegaan van een onjuist paradigma. Gelukkig weten we dat nu, want deze kennis biedt uitzicht op verbetering. Vz, wat is gerealiseerd ten aanzien van het voorkomen en bestrijden van eenzaamheid door tijdige signalering, van innovatie in de Wmo en de Jeugdzorg, van de preventie van kinderarmoede, van het waarderen en ontzorgen van vrijwilligers en mantelzorgers, van de integratie van arbeidsmigranten, van het bouwen voor speciale doelgroepen zoals de starters en arbeidsmigranten? De regionale taakstelling voor Waalwijk was circa 2.500 plaatsen voor kortverblijvers. Daarvan zijn er tot nu toe 1.000 gerealiseerd, waarvan voor de helft al het startschot in de vorige bestuursperiode is gegeven. Vz, wat is er terecht gekomen van het creëren van een springplank naar werk voor de meest kwetsbare mensen? Er is helemaal geen springplank: Baanbrekers bekommert zich niet meer om de mensen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt. Zij zijn overgedragen aan de gemeente, die hen maatschappelijk mag activeren. Maar is na ruim 3 jaar de totale groep al bereikt? Is iedereen die kan, al geactiveerd? We horen en lezen daar niets meer van. Ook is het heel erg stil als het gaat om het sterker maken van de groep minder veerkrachtigen. Als antwoord op een vraag hierover kregen we als antwoord dat sociale veerkracht moeilijk grijpbaar is en ook lastig direct beïnvloedbaar. Het is toch uw taak? Het is toch ook een doelstelling uit het coalitieprogramma? Deze coalitie en dit college hebben de kloof tussen de mensen die goed voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen en de groep mensen die veel minder veerkrachtig is, in onze ogen alleen maar vergroot. De onvrede onder bepaalde groepen in onze samenleving neemt alleen maar toe. Juist nu we een overheid nodig hebben die er voor de burger is, worden we geregeerd door een ploeg die vooral met zichzelf en de eigen achterban bezig is. Wij hopen dat het SAMEN waarover u als nieuwe burgemeester hebt gesproken snel zijn intrede doet. Want we worden wel bedolven onder het ene na het andere miljoenen kostende plan voor het centrum van Waalwijk. In de Kadernota wordt melding gemaakt van een schatting van nog eens € 5 miljoen extra. Elke partij zal veel zaken belangrijk vinden. Maar wat voor een fractie het meest telt, blijkt uit de uiteindelijke besteding van de middelen, de keuzes die daarin worden gemaakt. De ChristenUnie vindt de inwoners en dan met name hen die ondersteuning nodig hebben, veel belangrijker dan het veraangenamen van het verblijf in het centrum van Waalwijk.

Vz, in de financiële verordening staat (art. 4) dat door middel van het Voorjaarsbericht geen nieuwe zaken op de begroting gebracht kunnen worden. Toch bevat dit voorjaarsbericht 6 aanvullingen op de begroting: extra capaciteit concernjuristen; aanpak zorgfraude; optimalisatie gladheidsbestrijding; onderhoud elektrotechnische installaties; budget openbare verlichting; extra onderhoud bluswatervoorzieningen. Als het college vindt dat deze uitgaven noodzakelijk zijn, dan dienen deze op transparante wijze met een raadsvoorstel te worden voorgelegd. De gekozen werkwijze vraagt om een gele kaart.

Vz, in de kadernota wordt voorgesteld om de prijscompensatie op materiële budgetten bij de begroting 2022 niet te effectueren. Op grond van de Nota van Uitgangspunten was de prijscompensatie voor deze budgetten gesteld op 1,5%; deze compensatie wordt niet toegepast. Vz, wat voor zin heeft het om als raad een Nota van Uitgangspunten vast te stellen, als het college vervolgens toch weer eigen keuzes maakt? In deze bestuursperiode gelden de afspraken tot aan de deur. Onze inwoners krijgen geen vergunning, ontvangen een korting op hun uitkering of een boete als zij zich niet aan de regels en de afspraken houden of worden zelfs met kinderen en andere onschuldige huisgenoten uit hun huis gezet. Dit college lapt afspraken en raadsbesluiten aan zijn laars. Misschien is dit in het kader van schoenen en leder, maar wat ons betreft verdient ook deze houding een gele kaart. Het niet doorvoeren van de prijscompensatie is een pure bezuinigingsmaatregel ten laste van de volgende bestuursperiode om de eigen wensen nog mogelijk te maken. Ten aanzien van die wensen geldt dat het vaak gaat om zaken die incidenteel zijn gestart, zonder dat daarover in de raad is gediscussieerd. Dit geldt bijvoorbeeld voor GO Waalwijk, dat zonder raadsvoorstel van start is gegaan. In de praktijk blijkt deze opzet niet te werken voor Sprang-Capelle en Waspik. Helaas heeft de raad geen evaluatie ontvangen, toch wordt voorgesteld om hiermee door te gaan. Dat gaat ons te ver. Overigens heeft onze fractie de indruk dat de middelen die ten noorden van de A59 worden verdiend, in grote mate worden uitgegeven ten oosten van de N261 met het centrum van Waalwijk voorop. Veel activiteiten die onder de noemer van GO Waalwijk worden uitgevoerd, vinden plaats in de kern Waalwijk.

Kunnen we in de raad afspraken maken, voor wat het waard is, dat de miljoenen die ten noorden van de A59 worden verdiend, ook ten goede komen aan de kernen ten westen van de N261?

Vz, we willen niet zeggen dat er helemaal niets is gerealiseerd. Maar in onze ogen is de oogst veel te mager. Dat hebben wij in onze bijdrage willen benadrukken.

jvangroos@waalwijk.christenunie.nl